WO

De auteur heeft onderzoek gedaan naar de verschillende inzichten en opvattingen over het vak informatica in het vo. Daarbij heeft hij informatici uit vo, hbo, wo, lerarenopleiding en auteursteams gevraagd om zevenendertig stellingen op een specifieke wijze te sorteren, volgens de regels van de Q-methodologie. Deze stellingen betroffen het vak informatica, de plaats van het vak en de rol van de docent. Negenenvijftig aangeschrevenen hebben de Q-sort ingevuld.

Kennisuitwisseling en -overdracht hebben de laatste jaren grote veranderingen ondergaan. Individuen zijn niet meer de ‘bezitters’ van kennis; veelal wordt kennis binnen communities gedeeld en ontwikkeld. Docenten en leerboeken zijn niet meer de enige bronnen van onderwijs. Leren vindt plaats in interactie tussen docent en student, tussen onderwijssituatie en praktijk of onderzoeksinstituut. Daarbij komt dat door de recente ICT-ontwikkeling het kosteloos verspreiden van content erg eenvoudig is geworden en dat wereldwijd samenwerken aan documenten en leermaterialen goed mogelijk is.

De informaticus en de mediaspecialist hebben elkaar nodig. Samenwerking tussen hun disciplines werpt boeiende vragen op, die volop in de belangstelling staan. Deze vragen kunnen echter ook fundamenteel zijn. Als zo’n moeilijke fundamentele vraag in zicht komt, roepen de betrokken faculteiten: ‘Dat is niet onze core business!’ en dan hapert de samenwerking. Dit dilemma wordt geïllustreerd met een voorbeeld, de module Virtuele Werelden. Onze vraag luidt: willen wij deze relatie voortzetten of moeten onze disciplines gescheiden verder?

In het Soccer-Funproject leren scholieren en studenten op een stimulerende manier functionele programmeertaalconcepten. Soccer-Fun is geïnspireerd op een uitspraak van Johan Cruijff, waarin hij stelt dat het brein van een voetballer een zuivere functie is. In Soccer-Fun maken scholieren en studenten een breinfunctie en proberen daarmee andere teams te verslaan.

Valongevallen zijn de meest voorkomende oorzaak van letsel door een ongeval bij ouderen. Omdat veel ouderen alleen wonen is het van belang dat de val tijdig wordt opgemerkt met een alarmsysteem. Er zijn veel systemen op de markt waarbij de gebruiker een alarmknop op een polsband of hanger moet indrukken. Uit onderzoek blijkt dat ouderen het alarmsysteem vaak niet gebruiken omdat de hanger niet meegedragen wordt of omdat de werking van het systeem niet duidelijk is. Een ‘ambient’ systeem heeft daarom de voorkeur.

De dominante, zichtbare aanwezigheid van computers is op zijn retour. De technologie die ons eens de computer bracht, raakt verweven in de alledaagse dingen en wordt onopvallend. De gewone dingen worden verrijkt met rekenkracht, krijgen sensoren waardoor ze gevoelig worden voor wat in hun omgeving gebeurt, en ze hebben een radio aan boord om onderling te communiceren.

MUMIE is een web-based leeromgeving gespecialiseerd in wiskunde. Leren met MUMIE betekent dat studenten actief bezig zijn met het exploreren en ontdekken van concepten, feiten en toepassingen. De voorbeelden, de interactieve visualisaties en oefenmodules verdiepen het begrip van studenten van abstracte concepten, methodes en algoritmes. MUMIE is ontwikkeld in 2000 door de TU Berlin. Verschillende andere universiteiten zijn aangehaakt zoals de RWTH Aachen, ETH Zurich en de TU Delft.

Modularisatie van sterk afhankelijke cursussen lijkt alleen mogelijk door het onderwijs anders in te richten en de afhankelijkheden weg te nemen. Dit artikel beschrijft hoe een complex geheel van 4 software engineering cursussen (samen het ‘softwarebedrijf’ GipHouse van de Radboud Universiteit) gemodulariseerd kon worden. In GipHouse worden echte projecten gedaan voor echte klanten, managen studenten uit de ene cursus studenten uit de andere cursus en worden studenten geacht door te stromen van beginnend ontwikkelaar naar gevorderd manager in opvolgende cursussen.

De Open Universiteit heeft een 1-jarige Master Software Engineering in voorbereiding. Bij het ontwerp van deze Master zijn de nieuwste ACM en IEEE richtlijnen als input gebruikt. Een deel van de vakken van deze Master wordt ontwikkeld in samenwerking met de universiteiten van Leuven, Utrecht, Amsterdam en Nijmegen. De ontwerpbeslissingen worden beschreven met hun motivatie. Hierbij komt de koppeling met de ACM en IEEE richtlijnen expliciet aan bod. Het programma is zo opgesteld dat Certified Professional Programs van het curriculum kunnen worden afgeleid.

We laten aan de hand van de geschiedenis van webapplicaties zien dat het verklaarbaar is dat er over het algemeen weinig aandacht wordt besteed aan de clientkant van webapplicaties in opleidingen in de informatica, en we geven argumenten waarom de ontwikkelingen in webapplicaties meer aandacht voor de clientkant rechtvaardigen. Tenslotte schetsen we de manier waarop we bij de Open Universiteit een cursus rond de clientkant van webapplicaties hebben ingevuld.