VO

Het is gevaarlijk een revolutie aan te kondigen, toch is het verantwoord. Op het NIOC zal het eerste CD-ROM-XA-programma ter wereld getoond worden. Revolutionair is op de eerste plaats het gemak waarmee dit medium gehanteerd kan worden: de teksten die door native speakers op de CD zijn ingesproken - vijftien uur gesproken Frans, Duits, Engels - zijn direct oproepbaar door de computer. Tevens staat op de CD het totale computerprogramma met talloze pagina's tekst.

Vanaf het midden van de jaren tachtig voert de Nederlandse overheid een beleid dat gericht is op het stimuleren van computergebruik in het onderwijs. Deze bijdrage schetst de groei van het computergebruik binnen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs gedurende de periode 1989-1992. Ingegaan wordt op het computergebruik bij zowel de bestaande vakken als het vak informatiekunde. Daarnaast wordt de situatie in ons land vergeleken met die in een aantal andere landen, zoals Duitsland, Frankrijk, Japan en de Verenigde Staten.

Ruim zestienhonderd docenten hebben in de periode april 1991 tot mei 1992 voorlichtingsbijeenkomsten gevolgd over de plaats van informatiekunde in de basisvorming. Bijna allen waren docenten informatiekunde. Vooral de wijze waarop aspecten van informatiekunde geïntegreerd dienen te worden in andere vakken wordt heel verschillend benaderd. Zelfde verschillen worden geconstateerd bij een onderzoek naar het vak informatica en de integratie in andere vakken.

In 1991 is INFORMATICA MIDDENBOUW, een methode informatica voor de derde of vierde klassen HAVO/VWO, verschenen. Een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling van het materiaal was dat bij tenminste één onderwerp ook het niveau van ontwerpen gehaald moest worden. Bij het onderwerp 'gegevensbanken' wordt daarom aandacht besteed aan informatieanalyse en het ontwerp van relationele gegevensbanken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van onderdelen uit NIAM.

Voor een succesvolle implementatie van docententools in het onderwijs is het bieden van externe ondersteuning belangrijk. De volgende vijf vormen van externe ondersteuning worden beschreven: (1) demonstraties en cursussen, (2) transferpunt, (3) registratiesysteem, (4) gebruikersbulletin en (5) onderhoud van het systeem.

Onderwijs in de informatica heeft voordeel bij een betere samenhang met de andere exacte vakken. In het VWO is dit mogelijk door integratie in de vakken wiskunde (wiskundige functies en functionele programma's) en natuurkunde; in het WO door voor de informatica de systeemtheorie als uitgangspunt te nemen, en omwille van de methodiek zowel aan natuurkunde als aan wiskunde een belangrijke plaats toe te kennen.

Sommige artikelen van deze bundel voeren argumenten aan pro en contra informatica als apart leervak in het voortgezet onderwijs. De onderstaande tekst belicht de discussie vanuit een hoek van de vakinhoud: representaties van de werkelijkheid.

Proefstation West-Nederland (PWN) is een onderzoeksproject waarin docenten van een school voor algemeen voortgezet onderwijs en onderzoekers gezamenlijk werken aan computertoepassingen in onderwijs en schoolmanagement. De computer wordt in twaalf secties vooral ingezet als oefenhulpmiddel, als instrument voor de leerlingen (rekenen, tekenen, tekstverwerking) en als simulator. Leerlingen werken meer probleemgericht, zelfstandiger, gemotiveerder en aandachtiger.

Aan de behoefte aan competentieverhoging bij het omgaan met nieuwe technologieën wordt gewoonlijk tegemoet gekomen via vakmatig onderwijs. Deze benadering is niet altijd de meest efficiënte. In deze bijdrage wordt gewezen op een alternatief.

In cursussen didactiek van de informatiekunde verwachten de cursisten kant en klare oplossingen voor praktische problemen. Door ze onder meer zelf lesmateriaal te laten ontwerpen worden de doelstellingen van informatiekunde concreet gemaakt en kunnen verschillende werkvormen worden besproken. De cursisten kunnen dan veel van hun praktische problemen zelf oplossen.