Leerlingen in alle profielen van de tweede fase voortgezet onderwijs kunnen sedert 1998 kiezen voor het examenvak Informatica. De helft van de scholen biedt het vak aan. Het aantal leerlingen dat Informatica kiest op die scholen is gemiddeld 19%.
De invoering van Informatica verliep niet probleemloos. Aanvankelijk ontbrak het aan lesmaterialen en voldoende gekwalificeerde docenten. Inmiddels zijn er drie volledige lesmethoden beschikbaar en 300 docenten omgeschoold. De invoering van de vernieuwde tweede fase bleek met veel problemen gepaard te gaan.
Meisjes zijn nog steeds niet geïnteresseerd in informatica. Dat is een van de conclusies uit het rapport 'Het Imago van I' van het HBO-I. Dit samenwerkingsverband van hbo-informaticaopleidingen in Nederland heeft in 2001 onderzoek gedaan naar de aantrekkingskracht van informatica(opleidingen) onder scholieren in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Alhoewel het beeld dat jongeren van informatica hebben, de afgelopen jaren is verbeterd, blijft het vakgebied kampen met een hardnekkig technisch imago dat met name meisjes afschrikt.
In het cursusjaar 2000-2001 hebben veel docenten Informatica in het voortgezet onderwijs geëxperimenteerd met DLO's. Ik heb 40 van hen ondervraagd en 110 van hun leerlingen. De conclusies en aanbevelingen wilde ik op het NIOC presenteren.
ThinkQuest is een jaarlijks terugkerende educatieve "web-strijd" voor leerlingen van basisscholen en van het voortgezet onderwijs, en van docenten en studenten. Zij maken in teamverband een originele en educatieve website die als lesmateriaal of als naslagwerk in het onderwijs gebruikt kan worden. De doelstelling van de ThinkQuest web-strijden is om iedereen in het onderwijsveld, leerlingen, studenten en docenten, actief met internet aan de slag te laten gaan.
Harm Weistra gaat in op de rol van e-learning. Centraal staat de vraag of e-learning op een dood spoor zit. Kunnen de belangrijkste beloften worden waargemaakt:
1. personalisatie, afgestemd op persoonlijke leerbehoefte/leerstijl
2. flexibiliteit: leren wanneer en waar je wilt
3. lage prijs: goedkoper dan traditioneel opleiden
Harm Weistra signaleert trends en wijst nieuwe wegen om e-learning succesvol te laten aansluiten bij ontwikkelingen in de maatschappij.
dr. Caroline Nevejan, directeur Onderwijsresearch en Ontwikkeling, Hogeschool van Amsterdam
Samenvatting:
Door het ontstaan van de virtuele ruimte zijn onze handelings- en communicatieperspectieven veranderd. Het verlangen naar ware kennis en inzicht vraagt om nieuwe vormen van leren en communiceren.
Bij het nadenken over de vraag van de maatschappij en het bedrijfsleven naar competenties op het gebied van ICT, ziet Tom Rodrigues dat er nog veel moet verbeteren in het ICT-onderwijs. Wat er gebeurt komt te laat en is niet passend. Er is in het onderwijs absoluut onvoldoende besef en aandacht voor de alles veranderende impact van ICT op machtsrelaties, rol van plaats, ruimte en tijd.
De aandacht voor techniek van informatica moet worden omgezet naar aandacht voor de gevolgen van ICT en de noodzaak andere competenties te bevorderen.
Dit paper is een beknopte versie van de module die de cursus Informatievaardigheden van het Ruud de Moor Centrum van de Open Universiteit Nederland afsluit. Deze cursus is bedoeld voor leerkrachten: wat kunnen zij doen, gegeven het belang van informatievaardigheden voor leerlingen, om hun onderwijs op dit domein te versterken? De nadruk in deze module ligt echter op het aspect ‘meisjes en ICT in het onderwijs’. De achtergrond hiervan is dat te weinig meisjes voor een ICT-gerelateerde opleiding kiezen. Er zijn voldoende redenen om dit verschijnsel te doorbreken.
CODI, bedoeld om met de invoering van informatica als keuzevak in de bovenbouw van havo en vwo voor bevoegde eerstegraads docenten te zorgen, is aan het eind van zijn looptijd. Het is nu dus het moment om tot een reguliere eerstegraads lerarenopleiding informatica komen.
Leerlingen krijgen meer en meer te maken met activerende didactische werkvormen waarbij zelfstandig of in kleine groepen aan opdrachten wordt gewerkt. Dit vraagt het vermogen om een informatiebehoefte te onderkennen, in vragen te vertalen, informatie op te sporen, te beoordelen, te verwerken en er over te kunnen communiceren: Informatievaardigheden. De Onderwijsraad constateert in het rapport WWW.WEB-LEREN.NL (2003) dat de instructie die gericht is op de verwerving van deze vaardigheden in het huidige onderwijs vaak tekort schiet.
