VO

Serieus spelen! Is dit geen ' Contradictio in Terminis'? Hoe kan spelen nu serieus zijn en toch spelen blijven? En spelen op zichzelf is toch al leren? Spelend Leren dus!

Bij het ontwerpen en invoeren van informatiesystemen wordt veelal keurig volgens de boekjes een top-down aanpak gekozen. Wat zijn de doelstellingen van de onderneming? Hoe vertaalt zich dat naar de functionele specificaties en aan welke eisen moet het systeem voldoen. Bovendien eist de afdeling financiën een gedegen business case zodat de kosten wel terugverdiend worden. Maar wat doen informatiesystemen met het gedrag van mensen? Iedereen die sociale wetenschappen heeft gestudeerd kent het Hawthorne effect: alleen al het meten zelf heeft al invloed op hoe mensen zich gedragen.

Als het gaat om onderwijs weten en kunnen we ontzettend veel. Vooral door de ICT ligt een nieuwe wereld voor ons open. Onderwijsland zou een paradijs kunnen zijn. De praktijk is anders. Het onderwijs kraakt en piept aan alle kanten. Dat is ook niet verwonderlijk. Het onderwijs is ontworpen, gegroeid en tot een nationaal systeem gemaakt in de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. Afbouw van de standenstaat, individualisering, ontkerkelijking, migratie, globalisering en niet in het minst de nieuwe media veranderden de mensen en de samenleving.

De voordracht gaat over het herkennen van objecten aan de hand van beelden. We beginnen bij de mens. Als u uw ogen opendoet treedt een lichtstraal uw hoofd binnen. Met dit lichtstralen komt de informatie mee waaraan u allerlei objecten herkend in de wereld. Pythagoras en de oude Grieken waren daar niet zonder meer van overtuigd. Ze streden om het hardst of het licht het oog in ging of dat het er uit kwam. Het conflict duurde tot in de 10e eeuw toen Al Hazen uit Irak het dispuut besliste: licht gaat het hoofd in.

In het regulier onderwijs is Informatica een relatief jong vak. Dat heeft naast een paar nadelen vooral heel veel voordelen. Weinig “canon” en weinig heimwee naar de goede oude tijd. Dat schept mogelijkheden. En verplichtingen.

Informatica in de 2e fase havo/vwo is een vak in beweging. In een project onderzoeken 11 VO-scholen, de Hogeschool Utrecht, de Radbouduniversiteit en het Ontwikkelcentrum of het mogelijk is om een on-line community te bouwen met een dekkend en flexibel lesmateriaalaanbod. Als basis gebruiken we daarbij een herziene versie van de methode Turing.
In deze workshop lichten we onze plannen toe en discussiëren we met u over de mogelijkheden.

Cryptografie, het versleutelen van gegevens, werd reeds door de eeuwen heen gebruikt, voornamelijk door een select gezelschap (militairen, criminelen). Tegenwoordig is cryptografie een geïntegreerd en essentieel onderdeel in bestaande computersystemen. Versleuteling van informatie vindt bijvoorbeeld plaats bij betalingen via internet (telebankieren), bij het stemmen via internet, verzenden van emailberichten (Pretty Good Privacy), bij gesprekken met een GSM en opslag van gegevens op een cd.

Bij de uitbreiding van het middelbare schoolvak Informatica in 2007 is er behoefte aan extra lesmodules over bijvoorbeeld Kunstmatige Intelligentie.
In deze bijdrage wordt de relevantie van dit vakgebied voor de informatica besproken en wordt het idee geopperd om geen extra module Kunstmatige Intelligentie aan te bieden, maar om het vakgebied door het hele vak Informatica te verweven. Op deze manier wordt een synergie bereikt die met een aparte module niet mogelijk zou zijn geweest.

Zo'n veertig scholen hebben samen een nieuwe vmbo-bovenbouwopleiding ontwikkeld, de vmbo ict-route. Acht van die scholen hebben volgens hetzelfde concept een nieuwe onderbouw ontworpen. In het kader van een Kennisnet-regeling maken de scholen in samenwerking met Het Ontwikkelcentrum hun ontwikkelde materiaal, projecten en cursussen, digitaal toegankelijk en vindbaar. Het didactische concept streeft echt flexibel onderwijs na. Het gehele programma is modulair van opzet. Er kunnen keuzes gemaakt worden uit projecten en cursussen. Opdrachten zijn vervangbaar door andere.

Tijdens mijn lessen Informatica komt het onderdeel Programmeren aan bod met gebruik van Java. Eerst leren de leerlingen de basisvaardigheden met het programma JCreator. Klassen en objecten komen hierbij wel aan bod, maar nog wat theoretisch. Vorig jaar kwam GertJan Laan met de module OO-programmeren in BlueJ. In dit programma komt het objectgeoriënteerde principe van Java beter tot zijn recht.
Mijn bijdrage gaat over mijn eerste ervaringen met BlueJ in klas 6VWO.