HBO

In het komende decennium moet een nieuwe generatie ICT-professionals opgeleid worden. Deze krijgen te maken met ICT en met het toepassen van ICT in een scala van vakgebieden en disciplines. Hoe anticiperen (universitaire en hoger beroeps) informatica-opleidingen hier op? Is het mogelijk om een beeld te beschrijven van de te volgen strategie? Moeten opleidingen zich strikt richten op informatica, moeten er hybride opleidingen zijn en welke rol speelt ICT in de opleiding van niet ICT-ers?

De leerrouteplanner is een intranet-applicatie voor de toekomstige student - een student die actief de eigen studie plant. De student kan met de applicatie keuzes maken voor vakken, informatie opvragen over studie-onderdelen, studieresultaten bekijken en een eigen individuele leerroute samenstellen. Met de back-office van de applicatie kan de onderwijsorganisatie grip houden op de toenemende complexiteit van de onderwijsorganisatie. De applicatie biedt mogelijkheden voor het monitoren van studenten en tevens voor capaciteitsbewaking.

De IT-sector is een relatief jonge sector. Lag de nadruk bij opleiding en beroep aanvankelijk sterk op wiskunde en programmeren, inmiddels is het palet veel breder geworden en voeren de oorspronkelijke elementen zelfs al niet meer de boventoon. Zowel vanuit het onderwijs als vanuit het bedrijfsleven zijn aanzetten gegeven om de balans op te maken: wat zijn momenteel de IT-opleidingsprofielen; wat vraagt het IT-werkveld aan beroepsprofielen en hoe sluiten die op elkaar aan?

De HES Amsterdam wil zich, in een periode van drie jaar, opwerken tot een ICT-rijk instituut.
Dit project (het Koploperproject) zal vèrstrekkende gevolgen hebben voor de HES en de HES-bevolking. In de presentatie wordt met name ingegaan op de praktische kanten van dit project. U kunt dus geen filosofische beschouwingen verwachten over de impact van ICT op het hoger onderwijs van de komende jaren, maar een praktische uiteenzetting van hoe de HES e.e.a. aanpakt.

In het informatica-onderwijs neemt teamwerk een belangrijke plaats in, maar aan het indelen van groepen wordt vaak weinig aandacht besteed. Het is de moeite waard dit wel te doen: er wordt beter gewerkt en het komt nauwelijks meer voor dat studenten zich achter anderen verschuilen. U maakt kennis met een internationaal beproefde methode om succesvolle teams samen te stellen.

Het hoger beroepsonderwijs leidt niet op voor beroepen. De student komt terecht in een werkveld waar gezocht wordt naar specifieke combinatie in een persoon of groep personen van vakmatige en professionele competenties. Het is aan de student deze specifieke combinatie te ontwikkelen en de relevantie ervan voor het werkveld tijdig te onderkennen terwijl het aan de school is om haar daartoe in staat te stellen. De school moet een visie hebben op het werkveld die een lijst van beroepen en hun kwalificaties ver overstijgt.

Aan de Hogere Informatica Opleiding van de HAN (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) wordt al jarenlang aandacht besteed aan niet-technische beroepsvaardigheden. Deze vaardigheden werden vroeger "Inter-Persoonlijke Vaardigheden" genoemd, afgekort als IPV's. Achterliggende gedachte was, dat van een informaticus meer wordt verwacht dan alleen vaardigheden zoals programmeren, ontwerpen van databases of het configureren van computernetwerken.

Organisaties besteden forse bedragen aan het bijscholen van hun medewerkers. Er is een enorme markt ontstaan voor bedrijfsopleidingen, maar er is behoefte aan verdere professionalisering. Leidt bijscholing tot een verdere wildgroei of kunnen we een structuur aanbrengen zodat opleidingsbudgetten effectief worden besteedt en de kennis van medewerkers daadwerkelijk permanent wordt vernieuwd.

In project Helpdesk vormen groepjes van vijf studenten een eigen IT-bedrijfje. Ze voeren voor de klant Lambda Systems BV binnen een half jaar een systeemontwikkelingsopdracht uit. Ze doen dit volgens de methode van Rapid Application Development. Via een aantal workshops, met prototyping, ontwikkelen ze samen met de gebruikers van Lambda Systems een helpdesk-applicatie. Deze applicatie wordt beoordeeld door de gebruikers en externen uit het bedrijfsleven.

De te presenteren ervaringen met de inzet van Basic Support for Cooperative Work (BSCW) werden opgedaan in een Train-de-Trainers-Traject voor praktiserende talendocenten en een reguliere opleidingsmodule 'leerlingbegeleiding' voor studenten van uiteenlopende studierichtingen van de faculteit Educatieve Opleidingen van de Hogeschool van Utrecht.