In deze voordracht wordt ingegaan op een drietal vragen:
1. Wat is het internet en welke gevolgen heeft dit nieuwe medium voor onze samenleving?
2. Welke educatieve toepassingen biedt het internet?
3. Welke innovaties creëert het internet voor het beroepsonderwijs en voor bedrijfsopleidingen?
1. Het Internet
Het internet is een wereld omspannend 'openbaar' computernetwerk dat gebruikt wordt voor het transporteren van teksten, data, beelden en geluiden en dat 24 uur per dag operationeel is. Het internet stelt gebruikers in staat om op vele verschillende manieren contact te leggen en te communiceren met andere gebruikers, informatie bestanden te raadplegen, of zelf een creatieve bijdrage te leveren aan "the ongoing conversation of mankind". Aan de hand van voorbeelden van internet-technieken (applicaties) zal worden geïllustreerd welke communicatie- en interactie mogelijkheden het internet te bieden heeft, en tevens wordt er nagedacht over de mogelijke consequenties die dit heeft voor onze cultuur, economie en politiek. Het internet heeft een sterk mondiaal karakter en wordt -in principe- gekenmerkt door vrijheid, openheid en interactiviteit: het kan daarom gezien als een positieve bijdrage aan de emancipatie van de moderne mens.
2. Internet en Educatie
Naast de economische en amusementswaarde lijkt het internet in het bijzonder geschikt om een belangrijke rol te spelen in de verspreiding en overdracht van kennis en vaardigheden, kunst en cultuur, politiek en levensbeschouwing. De educatieve kracht van het internet ligt vooreerst in haar vermogen om bestaande onderwijsactiviteiten (didactieken) te verrijken: van hoorcolleges tot rollenspelen, van groepswerk tot zelfstudie, van counseling tot simulaties, van geprogrammeerde instructie tot scriptie, al deze didactische werkvormen kunnen met behulp van het internet ingezet worden; E-mail, IRe, WWW, hypertext, Java-VR, MOO, BBS, softbots zijn evenzovele technieken die het Internet hier te bieden heeft. Maar bovenal biedt het internet mogelijkheden om geheel nieuwe educatieve arrangementen te ontwikkelen: nieuwe vormen van afstandsonderwijs (educatie is niet meer plaats en tijd gebonden), nieuwe mixen van multimediale presentatie en instructie, nieuwe soorten van multi-disciplinaire en multiculturele leergroepen, nieuwe structuren voor de distributie van expertise en zorg.
3. Innovaties in Beroepsonderwijs en Bedrijfsopleidingen
Het ligt in de lijn van mijn betoog om te beweren dat het internet grote gevolgen zal hebben voor het beroepsonderwijs en bedrijfsopleidingen. Gezien de huidige (stormachtige) hard- en software ontwikkelingen op en rondom het internet zal dit een reeks van veranderingen en vernieuwingen op het terrein van onderwijs en educatie teweeg brengen.
Voor het beroepsonderwijs zal dit betekenen dat er nieuwe curricula zullen worden ontworpen die meer rekening houden met de (economische en sociale) behoefte aan individuele en flexibele leerwegen. Hierdoor kunnen enerzijds het recht op permanente educatie en anderzijds een aansluiting op de dynamische arbeidsmarkt worden gerealiseerd. Belangrijk daarbij is een omslag in de attitude van docenten en studenten: waarbij meer de nadruk zal komen te liggen op individuele begeleiding en het vermogen om te "leren leren".
Ook binnen bedrijfsopleidingen zullen individuele en flexibele leerwegen door het internet ondersteund gaan worden. Tevens zal een integratie van leren en werken (Iearning-on-the-job) mogelijk worden, en zullen taak- en beroepsspecifieke leernetwerken en virtuele leeromgevingen ontstaan. Aan het begrip "de lerende organisatie" zal door de toepassing van het internet een nieuwe dimensie worden toegevoegd. Voorts zullen mondiale kennis-aquisitie en kennisproductie leiden tot nieuwe vormen van certificering en diplomering.